“Wij halen ouderen achter de geraniums vandaan – letterlijk en figuurlijk”
Leestijd: 3 minuten | Geschreven door Robin Pusch | Fotografie: Nienke Oort
Nederland vergrijst. Mensen worden steeds ouder en dat merken we in de maatschappij. Elske Doets, Zakenvrouw van het Jaar (2017) en eigenaar en directeur van Doets Reizen, richtte vorig jaar BuddyBold op. Een sociale onderneming die jonge(re) buddies koppelt aan ouderen die nog thuis of in een zorginstelling wonen. BuddyBold is er niet voor zorg, maar voor sociale interactie.
Levensvreugde – net als in Intouchables
“We dagen ouderen uit en brengen weer een sprankeling terug in hun leven. Eenzaamheid bestrijden vind ik heftig klinken, maar het gaat erom dat ouderen weer in beweging komen en verrast worden,” legt Doets uit.
Ouderen zeggen zelf vaak dat ze niet eenzaam zijn omdat hun kinderen op bezoek komen. Maar volgens Doets voegt een buddy óók iets moois toe als ouderen zich niet alleen voelen. “BuddyBold is er voor het brengen van nieuwe levensvreugde. De film Intouchables is een mooi voorbeeld van waar we naar streven.”
Een gat in de maatschappij
Het idee voor BuddyBold ontstond tijdens Doets’ succesvolle Young Lady Business Academy, een traject van één week voor vrouwen tussen 15 en 24, die erop gericht is om hen in de toekomst in sleutelposities te krijgen op de arbeidsmarkt. “Het valt mij op dat veel deelnemers niet bezig zijn met het vinden van een gat in de markt, maar zoeken naar een gat in de maatschappij. Ze denken na over het klimaat, ongelijkheid, vergrijzing en andere belangrijke thema’s.”
Een van de deelnemers, Emma Dekker uit Egmond aan den Hoef, liet Doets vorig jaar een filmpje zien van een mevrouw die alleen woont en vertelde dat ze soms de hele dag haar eigen stem niet hoort. “Dat vond ik heel erg. Hier moet ik iets mee, dacht ik.”
En zo werd in oktober 2020 BuddyBold geboren. “Ik koos voor deze naam omdat ik door middel van een buddy de stoutmoedigheid (boldness) wil terugbrengen in het leven van ouderen. Emma is overigens een van de co-initiators en ik hoop dat ze na haar studie ooit CEO wil worden.”
Kijken naar de ‘mens’, niet naar de patiënt
Elf maanden na dato gaat het BuddyBold voor de wind, na een uitdagende start. Doets richtte BuddyBold op toen de tweede coronagolf zijn intrede deed. “Ouderen waren kwetsbaar en nog niet gevaccineerd. Daardoor kwam het langzaam op gang,” blikt Doets terug.
Daarnaast was Doets het gewend om snel zaken te doen, maar in de zorgsector ligt dit tempo laag. Daar moest ik aan wennen. Want waarom zou je een half jaar wachten met iets waar ouderen ontzettend blij van worden?”
Desondanks waren er zorgbestuurders die het concept van BuddyBold snel omarmden. Zij realiseerden zich dat ze ouderen in de zorg puur als patiënten zien, vertelt Doets. “Zorgmedewerkers houden zich vooral bezig met de diagnose en het behandelplan. Buddies hebben alle tijd om aandacht te besteden aan de ‘mens’ in de ouderen.”
Inmiddels zijn er honderd matches tussen ouderen en buddies. BuddyBold zit nog in de startup-fase, maar volgens Doets groeit de sociale onderneming nu flink. “Uiteindelijk wil ik BuddyBold internationaal uitrollen, want ook in andere Europese landen is hier behoefte aan.”
Sprankeling en een frisse wind
BuddyBold heeft zijn waarde al lang en breed bewezen. In onder andere de thuiszorg wordt noodgedwongen gewerkt met ‘zorgminuten’. Een wijkverpleegkundige moet in acht minuten een steunkous bij iemand aantrekken. Dat is soms het enige bezoek dat iemand op een dag krijgt. Tijd voor een uitgebreid praatje is er niet. “Daarom is BuddyBold zo belangrijk. Wij vullen een gat dat is ontstaan door marktwerking in de zorg,” legt Doets uit.
Doets werkt samen met een antropoloog, die onderzoek doet naar ouderen over de hele wereld. Uit diens onderzoek blijkt dat Nederland uniek is in het feit dat we op een gegeven moment ‘besluiten’ dat ouderen niet meer van waarde kunnen zijn in de maatschappij.
“In heel veel andere landen doen ouderen nog mee. Langzamer, maar dat maakt niet uit. Ze blijven onderdeel van de samenleving en genieten van sociale interactie. In Nederland worden ouderen weggestopt. Met BuddyBold halen we ze achter de geraniums vandaan – letterlijk en figuurlijk.”
En dat levert hartverwarmende verhalen op, onder andere van Doets zelf, die ook buddy is. “Een vrouw van 95 was al jaren niet meer in een winkel geweest. We zijn samen naar een tuincentrum gegaan en toen kon ze weer allerlei bloemen en planten aanraken. Dat had ze ontzettend gemist.” Ook was Doets buddy van een man van 101. “Hij ging zich scheren en trok een overhemd aan als ik langskwam. Anders zou hij dat niet meer doen. Die sprankeling, dát is wat ik wil creëren.”
Een andere buddy is een keer gaan fietsen met een vrouw van 95. Ze had haar hele leven gefietst en kon dat nu zelf niet meer. “Ze zijn naar Egmond gegaan en dat vond ze fantastisch. Buddies zorgen voor een frisse wind.”
Blij zijn met de kleine dingen
Volgens Doets zijn deze ervaringen ook voor de buddies enorm waardevol. “Hoe ik het zelf ervaar, is dat alles even wordt stilgezet. Je laat tijdelijk je eigen projecten vallen en leeft even in een ander tempo.”
Een andere eyeopener voor veel buddies is dat ouderen vroeger veel minder keuzemogelijkheden hadden. “Buddies zien dankzij de ouderen in hoe blij je kunt zijn met iets kleins. Een tijdje geleden vroeg ik aan die man van 101 of hij op vrijdagmiddag een biertje wilde drinken op het terras. Hij zei: ‘Nee, ik wil gewoon bloemen voelen. Dat is voor mij genoeg.’”
Zo werkt BuddyBold
BuddyBold is een sociale onderneming en heeft dus geen winstoogmerk. Wel ontvangen buddies een vrijwilligersvergoeding van € 7,50 per uur. Hier heeft Doets bewust voor gekozen, om kwaliteit te garanderen.
“Ik wil dat ouderen bezoek krijgen van een buddy op momenten dat zij er behoefte aan hebben. Als je alleen woont, is iets als avondeten soms al heel moeilijk. Dan is het gezellig om samen met een buddy te koken en dineren.”
Abonnement op maat
Met onbetaalde vrijwilligers zijn organisaties aangewezen op momenten dat vrijwilligers tijd over hebben. “Dat wil ik voorkomen. De ervaring met een buddy moet kloppen.” Om de buddies en het platform te financieren, beginnen ouderen hun traject bij BuddyBold met een strippenkaart van € 25,-. Eerst is er een kennismaking met de buddy, gevolgd door drie bezoeken. Als er een klik is, sluit de oudere daarna een abonnement af voor € 40,- per maand. Dan komt de buddy elke week een uur langs. Naar wens is een abonnement op maat ook mogelijk.
“Met de inkomsten betalen we de buddies, houden we het platform van BuddyBold actueel en regelen we de administratie. Ook brengen we mensen in beweging om buddy te worden en screenen we nieuwe buddies om te kijken of ze geschikt zijn,” vertelt Doets.
Univé Ledenfonds
Om de drempel voor ouderen met een kleine beurs te verlagen, ontving BuddyBold van het Univé Noord-Holland Ledenfonds een donatie om honderd strippenkaarten te financieren, vertelt Doets. “Als lezers interesse hebben in een strippenkaart (voor zichzelf of voor iemand anders) mogen zij zich bij ons melden.”
Het Ledenfonds
Het Ledenfonds doet donaties aan lokale maatschappelijke initiatieven die gericht zijn op verbetering van (het gevoel van) veiligheid, leefbaarheid, sociale cohesie, zelfredzaamheid en/of de gezondheid. Met een donatie voor bijvoorbeeld een duofiets, dragen we bij aan een wereld waarin we elkaar helpen.
Wil je ook een beroep doen op het Ledenfonds voor een samenwerking? Lees hier de voorwaarden en neem contact met ons op.